2013(e)ko abenduaren 11(a), asteazkena

HEGO AMERIKARA BIDAIATZEN

Aurreko sarreran Ipar Amerika ezagutu ostean, gure hurrengo bidaia Hego Amerikan zehar izango da. Hego Amerika, hego hemisferioan kokatzen dugu Amerikaren azpikoninente bat da eta Ozeano Barea eta Ozeano Atlantikoaren artean kokatuta dago. 

Europarrek, Amerika aurkitu baino lehen, bertan jadanik, Amazonan esaterako, tribu ugari bizi ziren, baita zibilizazio oso aurreratuak ere, Inkak, besteak beste. XVI eta XIX. mende bitartean, Espaniak eta Portugalek kontinentearen eremu isugarria okupatu zuten. Geroztik aurrera, 1809 urte aldera, independentzia lortzeko gudak hasi ziren bertan. Egoerak horrela jarraitu zuen XX. menderarte, garai hartan diktadura eta kanpo eraso politiko eta ekonomikoak pairatu behar izan zituen kontinente honek. 

Hauek dira Hego Amerika osatzen duten herrialdeak: 
  
  
PaísesSuperficie en km²Población
nota 1
IDHnota 2Mandatario (2013)
Bandera de Brasil Brasil8.547.406206,5 (22)0,730Dilma Rousseff
Bandera de Argentina Argentina2.791.508nota 342,1 (15)0,811Cristina Fernández de Kirchner
Bandera del Perú Perú1.285.24031,3 (28)0,741Ollanta Humala
Bandera de Colombia Colombia1.141.74848,7 (36)0,719Juan Manuel Santos
Bandera de Bolivia Bolivia1.098.58110,4 (8)0,675Evo Morales
Bandera de Venezuela Venezuela916.445nota 430,9 (27)0,748Nicolás Maduro
Bandera de Chile Chile756.948nota 517,5 (24)0,819Sebastián Piñera
Bandera de Paraguay Paraguay406.7556,8 (14)0,669Horacio Cartes
Bandera de Ecuador Ecuador283.56015,4 (47)0,724Rafael Correa
Bandera de Guyana Guyana215.0960,7 (3)0,636Donald Ramotar
Bandera de Uruguay Uruguay189.9283,4 (19)0,792José Mujica
Bandera de Surinam Surinam163.4580,5 (3)0,684Dési Bouterse


Kontinente honi buruzko zenbait datu ezagutu ostean, bisitatzeko interesgarriak diren zenbait eremuetako bideo batzuk jarriko dizkizuet.

Bisitatzeko zenbait lurralde:

Iguazuko Urjausiak, Paraguay-n.






                                                           Cristo Luz, Brazilen.





                                                         "Templo Del Sol", Perun.






2013(e)ko abenduaren 3(a), asteartea

IPAR AMERIKA EZAGUTZEN!

Naiz eta kontinente hau guztiontzako nahiko ezaguna izan, ikusteko hainbat gauza ere baditu. Bideo hauek Ipar Amerikako hiriak ezagutzeko baliogarriak izan daitezen espero dut.


  • Estatu batuetako hiriak.



  • Kanadako hiriak.






AFRIKA, ANTZINAKO EGIPTO

Historia ikasteko sarean: Antzinako Egipto (Agrega). Lehen Hezkuntza, hirugarren zikloa.

AFRIKA EZAGUTZEN!

Normalean oporretan joaten garenean ohiko tokiak bizitatzen ditugu. Jende ugari Espainian bertan geratzen da, Kanariar uharteetara, Andaluziara edo Balear uharteetara joaten da hondartza eta eguraldi onaren bila. Beste batzuk Europatik bidaiatzea erabakitzen dute. Bidai hauetan, Belgika, Alemania, Holanda, Italia edo Frantzia oporrak pasatzeko ohiko tokiak izaten dira. Beste pertsona batzuk aldiz, Europatik ateratzea erabakizten dute eta Ipar edo Hego Amerikara joaten dira; New Yorck-era, Kaliforniara, Mejikora edo Kubara besteak beste. 



Baina badago, ezagutzea pena mezi egiten duen toki ikusgarri bat, Afrika. Agian hau ez da oporrak pasatzeko tokirik aproposena, baina hurari buruz apur bat gehiago jakitea ez legoke gaizki egongo. Afrika hirugarren kontinenterik handiena da eta Lurraren ehuneko 20.3 an hedatzen da. Kontinente hau, 800 milioi biztanle dauzkalarik, munduko biztanleriaren zazpirena biltzen du. Mugakideei dagokienez, iparraldetik Mediterraneo Itsasoa, mendebaldetik Ozeano Atlantikoa eta ekialdetik Indiako Ozeanoa inguratzen dute. 


Lurralde honi, gizakiaren sorrera atzikitzen zaiola aipatu behar da, beraz, eremuaren garrantzia azpimarratzekoa da, bertan kokatzen baita lehen gizakiaren jatorria.

Bestalde, barne antolaketari dagokionez, hasiera batean, Afrikak, kontinenteko zati handienean ez zuen estaturik izan, batez ere tribuak nabarmentzen ziren, Egipto esaterako zalbuespenetariko bat zen. Ondoren, Erromatar imperioak, eta geroago musulmandarrak eremuko iparraldea bereganatu zuten. Erdi Aroan, inperio desberdinak sortu ziren, ala nola Etiopiakoa. Geroztik aurrera, Afrikak etengabeko kolonizazioak bizi izan zituen; portugaldarren eta europarren eskuetatik. Momentu horretatik aurrera Afrika, Europako estatu inperialen artean banatu egin zen. Pixkanaka, herrialde hauek independentzia lortzen joan ziren, gaur egun kontinentea 53 estatuk osatu arte.

Nahiz eta oporrak pasatzeko toki egokienetarikoa ez izan, bertan bisitatzeko hainbat leku harrigarri eta interesgarri daude. Hona hemen bizitzatu daitezkeen tokiei buruzko bideo bat. Zuen gustokoa izatea espero dut!

Bestalde, ez ahaztu Afriakn ere sabana dagoela, beraz, "Safari" bat egitea, oporretarako plan inetersgarri, desberdin eta dibertigarria izan daiteke. Bertan haimbat animalia ikus ditzakezue: lehoiak, lepaluzeak, zebrak, panterak etb.